Open lobby in de provincie

Met de Provinciale Statenverkiezingen 2023 in aantocht werd veel aandacht besteed aan de rol van de provincies in het maken van beleid. Zo bleek uit een peiling van I&O Research dat de onderwerpen klimaat en energie, natuur en milieu, en stikstof als de belangrijkste thema’s werden gezien door kiezers. Dit zijn bij uitstek thema’s waar provincies een belangrijke rol spelen.

Daarmee worden de Provinciale Staten ook steeds interessanter voor lobbyisten. Bovendien oefenen Statenleden naast hun lidmaatschap vaak een beroep uit. Dit brengt een extra risico met zich mee qua belangenvermenging. Daarom is het van belang dat op provinciaal niveau duidelijke regels gelden rondom lobby en integriteit, om zo transparantie en het vertrouwen in de overheid te vergroten.

Met het project ‘Open lobby in de provincie’ beoogde Open State Foundation de transparantie op lobby op dit niveau te onderzoeken en te agenderen rondom de Provinciale Statenverkiezingen in 2023. Om een beeld te krijgen van het huidige integriteitsbeleid van provincies heeft Open State in samenwerking met de Volkskrant en regionale media in aanloop naar de verkiezingen de Transparantie Index opgesteld. Hiervoor werden aan de hand van enquêtes, deskresearch en interviews de gedragscodes, registers en agenda’s van alle provincies geanalyseerd. De uitkomsten verschenen in landelijke en regionale media en vormen input voor gesprekken met Statenleden.

Wij steunden dit project omdat onduidelijkheid over lobby democratische processen verstoort, waaronder de controle door parlementsleden en journalisten en het bieden van tegenwicht door het maatschappelijke middenveld. Transparantie over lobby op nationaal en provinciaal niveau draagt bij aan de versterking van de democratie. Dit project bood meer inzicht op provinciaal niveau, wat extra relevant was vanwege de Provinciale Statenverkiezingen.