Het Ultimatum

In 2024 is het 80 jaar geleden dat nabij Kamp Vught 23 verspreiders van verzetskrant Trouw werden doodgeschoten. Het is de grootste groepsexecutie uit de geschiedenis van het concentratiekamp én één van de meest dodelijke aanvallen op de vrije pers van de afgelopen 100 jaar in Nederland. De executie volgde op een duivels dilemma dat de leiding van Trouw kreeg voorgelegd: als de krant niet zou stoppen met verschijnen, zouden deze 23 mannen – hun collega’s, kameraden of in een enkel geval zelfs geliefde – dat met hun leven moeten bekopen.

De podcastserie ’Het Ultimatum’ is een samenwerking tussen Nationaal Monument Kamp Vught en Trouw. Het gaat op zoek naar de pijn die deze reeks van gebeurtenissen heeft veroorzaakt bij de nabestaanden, de impact die het heeft gehad én de morele dilemma’s die het opwerpt. Want hoe bepaal je wat vrijheid en democratie waard zijn als er zo veel op het spel staat? Daarnaast leidt de serie ons langs het verhaal van Nederlands enige SS-concentratiekamp, de illegale pers en verzet in Nederland én, een vaak vergeten geschiedenis, de rol die vrouwen hierin vervulden. Lukt het om 80 jaar na dato alsnog de smoking gun boven water te krijgen?

De podcast gaat in op voor Stichting Democratie en Media relevante vragen. Zijn de democratische rechtsstaat en persvrijheid te verkiezen boven het leven van 23 jonge mensen? Wat zijn de grenzen van persvrijheid en idealen anno 2024? Daarnaast heeft het verhaal van ‘Het Ultimatum’ een duidelijke overeenkomst met de geschiedenis van SDM, die haar wortels heeft in het illegale Parool.